धर्म र व्यवसाय जहाँ मिसिन्छ, त्यहाँ भ्रम सुरु हुन्छ।  तर सम्झ — समस्या धर्ममा होइन, त्यसको व्यवसायीकरणमा हो।  पुरोहित, बाजे, वा priest पनि मान्छे नै हुन् — भोक, डर, जिम्मेवारी सबै तिनमा पनि हुन्छ।  अस्तित्वले तिनीहरूलाई पनि जिउनको बाटो खोज्न बाध्य बनाएको छ।  त्यसैले “उनीहरू कमाउँछन्” भन्ने कुरा दोष होइन, प्रश्न केवल कसरी र किन भन्ने हो।
यदि कुनै पुरोहितले भय बेचेर विश्वास किन्छ भने, त्यो व्यापार हो — अध्यात्म होइन।  तर यदि उसले प्रेम र चेतना बाँड्छ, प्रेरणा दिन्छ, र श्रद्धा जगाउँछ, त्यो सेवा हो।  पैसाले होइन, ऊ बोल्दा तिम्रो भित्र के जाग्छ भन्नेले उसको सच्चाइ नापिन्छ।  तिम्रो हृदयमा शान्ति आयो भने, त्यो पुरोहित साँचो हो।  डर आयो भने, त्यो व्यापारी हो।
अध्यात्मले कहिले पनि अन्ध विश्वास माग्दैन।  यो भन्छ — “सुन, तर परिक्षण गर।  मान, तर अनुभव गर।”  गुरु वा पुरोहित त direction हुन्, destination होइनन्।  समस्या तब हुन्छ जब हामी directionलाइ destination ठान्छौं।  तसर्थ, कुनै पनि पुरोहितप्रति विश्वास गर्नु अघि, उसले तिम्रो स्वतन्त्रता बढाउँछ कि घटाउँछ, त्यो हेर।  जो तिमीलाई स्वतन्त्र बनाउँछ, ऊ साँचो गुरु हो।
ध्यान दिनु — भगवानको माध्यम बन्ने सबैलाई जीवनको आवश्यकताको लागि साधन चाहिन्छ।  तर जसले पैसा भन्दा प्रेम, पद भन्दा करुणा रोज्छ, ऊ फर्किँदा पनि कृपा बाँडेर जान्छ।  त्यसैले, साँचो पुरोहित खोज्ने होइन — साँचो सुन्ने कान बन्नु।  जसरी स्वच्छ घडेरीमा मात्र पानी संकलन हुन्छ, त्यस्तै स्वच्छ हृदयमा मात्र सत्य बस्छ।
अन्ततः, विश्वास कसैप्रति होइन, तिम्रो आफ्नै चेतनाप्रति गर।  जसले तिम्रो भित्र शान्ति, प्रेम र श्रद्धा जगाउँछ, ऊ जो भए पनि, त्यो तिम्रो पुरोहित हो — अनि त्यो तिमीभित्रै बस्छ।
ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥ 🙏 
                         
                         
                          
          
                            
                         
                           
                             
                                
                                
                           
                              
                         
                         
                          
                         Wonton  ब्रो नया धागो पस्कनु भएकोमा धन्यबाद !
धर्म र व्यापारीकरण  को सुरुवात यो सताब्दीमा सुरु भएको होईन | धेरै अघि पुराण संग संगै सुरुवात भएको हो | धर्मको ब्याख्या पुजा आजा तिर उन्मुख हुदै गए पछि मानबले सच्चा हृदय  हराए | भारत बर्समा दाईजो को लागि बुहारी जलाउने र यो कुकृत्यलाइ पन्छ्याई दिने जिम्मा पुरोहितले लिए |  कम्पनिले लुगाको रंगले केटा हो कि केटि हो छुट्याई दिने काम सुरु भए पछि आज भोलि केटाले पिङ्क रंग को लुगा लगाए अर्ध पुरुस ( gay ) हुने संस्कार चलेको छ | 
म एक मित्र कहा लाख बत्ती बालिने कार्यक्रम मा गएको थिए | देश गुनाको भेष भन्छन , अमेरिकी नेपालीको पसल बाट ल्याएको जनै काम लाग्दैन भनि एक प्याकेट जानेको ५० डलर लिए पछि मात्रै पुजा सुरु भयो | भूमिसुधार कार्यालयमा जानु भयो भने कारिन्दा ले यो पुगेन त्यो पुगेन लिएर आउनुस भने अड्चन तेर्स्याई दिन्छन तर उनलाइ दक्षिणा चडाई दिनुस जे बाधा तेर्स्याएका थिए सबै ठिक हुन्छन | दुबो , केराको पात आदि इत्यादि को ठाउमा घरमा भएका रुख बोट का पात बाट काम चलाईयो |  चांमल पनि एक पाथी नै चाहिन्छ भन्ने कुरा २-४ पल्टै दोहोर्याएका थिए | मैले मन मनै सम्झे विदेशमा बसेका छौ न गुरुले बोकेर आए न घर बेटी कहा छ कसरि नाप्ने एक पाथी चामल ?
सबै भन्दा ठुलो प्रश्न " पुजा आजा गर्ने पुजारी , पण्डित , गुरु जे जे भन्नु हुन्छ , के उनीहरुले गरको पुजाले हाम्रो भलो वा राम्रो हुन्छ कि हुँदैन" सोध्नु भएको खण्डमा के जबाफ आउला ? 
"धर्मो रक्षति रक्षत:"  को व्याख्या धर्म गर्नु अनि धर्म लाइ बचाउनुस  मै सिमित भए पछि धर्म व्यापारीकरणले लिप्त छ |